Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2010

το υστερόγραφο στον πρόλογο

Υ.Γ.
Μια και ο πρόλογος αυτός γράφεται Δεκέμβριο του 2009, και εν μέσω πανδημίας, θέλω να μείνω λίγο στην “επικαιρότητα της εποχής”, ανοίγοντας μια παρένθεση και παρατηρώντας τα εξής:

Ο κόσμος μας, αυτός που ζούμε σήμερα, βρίσκεται μαθαίνουμε σε διαδικασία «παγκοσμιοποίησης».
Και δεν παγκοσμιοποιείται μόνο η οικονομία, όπως δεν παγκοσμιοποιούνται μόνο αρνητικά πράγματα.
Το ίντερνετ για παράδειγμα, που είναι διεθνές, δεν είναι μόνο «κακό», ούτε μόνο «καλό.
Είναι όπως ακριβώς το χρησιμοποιεί ο καθένας μας.
Η πληροφορία, η κάθε πληροφορία, τρέχει πια στον πλανήτη με «ταχύτητα φωτός».
To κάθε βίντεο, το κάθε κείμενο, η κάθε μουσική.

Είναι λοιπόν πολύ εύκολο να μάθουμε όλοι ότι υπάρχει μία «πανδημία».
Μέχρι εδώ καλά.
Πόσο εύκολο είναι όμως να πειστούμε με κάθε τι που μπορεί να λέγεται;
Δηλαδή, συγκεκριμένα και σε σχέση με το τελευταίο παράδειγμα της «πανδημίας»:
Όταν μας λένε «υπάρχουν μέχρι τώρα 30 άνθρωποι που έχασαν τη ζωή τους στην Ελλάδα έως τώρα», πόσο εύκολο είναι ή πόσο δύσκολο να αναρωτηθεί ο καθένας από εμάς:
«οκ, έτσι είναι, το πιστεύω, πόσα όμως ήταν τα θύματα ίωσης πέρσι, πρόπερσι;».
Δεν είναι λογικό ο αριθμός των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους έως τώρα να δίνεται σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό και προπέρσινο;
Πόσο εύκολο ή δύσκολο μας είναι, αφού κάνουμε μια λογική σκέψη, να τη συζητήσουμε ή να τη στείλουμε με μέιλ σε άλλους;
Δεν χρειάζεται να ξέρουμε ότι το εμβόλιο, το κάθε εμβόλιο, έχει υδράργυρο ή άλλα.
Πριν από αυτό, θα ήταν λογικό να είναι αυτονόητο για όλους μας, το εξής: «δεν βγαίνει το παζλ ρε παιδιά».
Για όποιον λόγο κι αν δεν βγαίνει.

Το σημαντικό σε διάφορα που μαθαίνουμε είναι ότι «δεν κολλάνε πράγματα» και αυτό γίνεται πολύ συχνά, ειδικά τα δέκα τελευταία χρόνια και έχει επίσης να κάνει με διάφορα που μαθαίνει όλος ο πλανήτης.

Για να θυμηθούμε: τα κομπιούτερ το 1999.
Το θυμόμαστε, για να μην αναλωθούμε σε λεπτομέρειες.

Δεν έγινε πουθενά τίποτα.

Και όχι μόνο αυτό, όχι μόνο δεν ασχολήθηκαν τα μέσα εκφράζοντας κάποια «απορία».
Δεν ασχολήθηκε κανείς μας, παρ’ όλο που και τότε αρκετοί από εμάς είχαμε εξοικείωση με υπολογιστές.
Και στην Ελλάδα και αλλού.
Ίσως να ασχολήθηκαν αλλού και να μην το ξέρουμε.
Σε κάθε περίπτωση όμως ο ντόρος του «πριν» και του «μετά» δεν είχαν καμιά σχέση μεταξύ τους.
Και δεν ήταν μόνο αυτό, ήταν μια «δεκαετία άγχους».
Συνεχώς κάτι φοβόμασταν, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Δηλαδή… τα πουλιά πάνε παντού!
Ήσουν ας πούμε στην παραλία και σκεφτόσουν:
«έχει γούστο να σκάσει πάνω μου η κουτσουλιά από κανένα γαμοπούλι…»
Τελικά την πλήρωσαν κάτι έρμα «παλιόπουλα» που θανατώθηκαν σε διάφορες χώρες.
Και αυτή τη γρίπη κάπως έτσι την ξεχάσαμε.
Βλέποντάς το τώρα από κάποια χρονική απόσταση, δεν φαίνεται να υπάρχει κάπου κενό;

Τα πουλιά πετάνε, σαν τις σκέψεις ή τις πληροφορίες στο ιντερνετ, που αποδημούν και αυτές από δικτυακό τόπο σε άλλο δικτυακό τόπο.
Το ίντερνετ παρέχει χώρο στον καθένα μας.
Έπρεπε και αυτό να το φοβόμαστε.
«μας παρακολουθούν»… Όργουελ

Με παρακολουθούν;
Οι αυτονόητες σκέψεις ανθρώπων που επικοινωνούν μεταξύ τους βλάπτουν ποιον;
Ό,τι γράφω δεν βλάπτει αυτόν που με παρακολουθεί, ο οποίος είναι μηχάνημα, ούτε αυτόν που ίσως τύχει ή έχει λόγους να προσέξει τι γράφω.
Το «με παρακολουθούν» και ο φόβος για κάτι τέτοιο είναι κατά βάθος και εγωιστικό.
Προφανώς δεν θέλω να με παρακολουθούν, ούτε όμως το θεωρώ πιθανόν.
Στην πράξη και μάλλον χωρίς τη θέλησή του, ο Όργουελ μπήκε στο τούνελ του μαζικού άγχους.

Τρομάξαμε!
Φοβηθήκαμε λίγο – λίγο.
Πριν την οικονομική κρίση είχε κάνει την εμφάνισή του το “περιβάλλον”.
Ξαφνικά και με βίαιο τρόπο.
Γιατί δεν επικεντρώνουμε την προσοχή μας στον «τρόπο» που μας δίνονται συνήθως πληροφορίες για το περιβάλλον;
Αν θέλω να μιλήσω για το περιβάλλον το κάνω, δεν φρικάρω τον άλλον.
Το ότι φρικάρουμε τα τελευταία χρόνια, δεν θα βοηθήσει το περιβάλλον, ούτε είναι πληροφορία να ακούς ότι τα νερά θα ανέβουν μισό, ένα, πέντε, επτά ή 70 μέτρα!

Μια στάση εδώ: οι πάγοι…
Αυτοί οι «επιπλέοντες πάγοι», (δεν θα είναι και αμελητέα φαντάζομαι ποσότητα σε σχέση με αυτούς που λιώνουν σε στεριά) που έχουν «από κάτω τους» πολλαπλάσια ποσότητα πάγου και άρα καλύπτουν εντός θαλάσσης πολλαπλάσιο όγκο…
… όταν λιώσουν, αυτός ο υποθαλάσσιος όγκος δεν θα μειωθεί προφανώς; Δεν θα απελευθερωθεί χώρος από το κάτω μέρος;
Το νερό καταλαμβάνει, όπως όλοι ξέρουμε, μικρότερο χώρο από την αντίστοιχη ποσότητα πάγου.
Γιατί έχει μεγαλύτερο «ειδικό βάρος», είναι πιο πυκνό από τον πάγο.
Το θυμόμαστε όλοι απ’ το σχολείο.
Σε κάθε παγόβουνο που λιώνει, μικρό ή μεγάλο, αντιστοιχεί, ο όγκος (χώρος) Α του νερού που θα προκύψει από το λιώσιμο του υπερθαλάσσιου μέρος του, o υποθαλάσσιος όγκος - χώρος του πάγου πριν λιώσει, ας πούμε ότι είναι ο Β και Γ ο όγκος που θα προκύψει (μικρότερος από τον Β), όταν λιώσει το υποθαλάσσιο μέρος.
Ο Γ προκύπτει δηλαδή από το νερό πια που «έβγαλε» ο πάγος, κάτω από την επιφάνεια.
Ο όγκος που θα προκύψει για τη θάλασσα όταν το παγόβουνο λιώσει είναι Α + Γ.
Ενώ πριν το λιώσιμο είχαμε Β.
Έχουμε λοιπόν Α+Γ εναντίον Β!
Θα μπορούσαμε να πούμε Δ τον χώρο που απελευθερώνεται για τη θάλασσα όταν λιώνει το υποθαλάσσιο μέρος του παγόβουνου. Δ = B - Γ.

Το αναφέρω σαν παράδειγμα, που μας βοηθά απλώς να καταλάβουμε ότι καθετί μη προφανές ή γνωστό, μπορεί να μας μπερδέψει.
Ένας επιστήμονας μπορεί να ξέρει, εγώ όμως δεν έχω ιδέα πόσο είναι το Γ, ούτε το Δ, ούτε το Α+Γ, ούτε το Β, ούτε το Α για να μπορώ να είμαι σίγουρος ότι υπάρχει διαστολή της θάλασσας από έναν επιπλέοντα πάγο, ούτε πόση διαστολή είναι αυτή, εάν είναι.
Και άρα μπορώ εύκολα να πιστέψω κάτι που ακούω ή εύκολα να γίνω καχύποπτος. Σε κάθε θέμα…

Πόσα μπορεί να μην έχουμε σκεφτεί, να μην μπορούμε ή να μη θέλουμε να σκεφτούμε και κάπως έτσι να μπαίνουμε εύκολα σε ΠΑΝΔΗΜΙΕΣ !
Η οποίες είναι όμως εγκεφαλικές. Και για αυτές
το εμβόλιο πρέπει να το βρούμε οι ίδιοι.

Ποιο μοντέλο θα δώσει ακριβείς πληροφορίες για το πόσο θα ανέβει η θάλασσα, πόση και ποια θα είναι η ακτινοβολία του ήλιου την επόμενη δεκαετία;
Πώς σε μια σειρά θεμάτων παρουσιάζεται η χειρότερη εκδοχή;
Αν πουλάνε οι κακές ειδήσεις εμείς τις αγοράζουμε.

Ξαφνικά έσκασε και το 2012 (δώρο η ταινία).
Πώς είναι δυνατόν να συνδυάζονται τόσα πολλά σε δέκα μόνο χρόνια;
Οι ιστορία με τους πύργους συνέβη δυο χρόνια μετά το 1999 και ήταν θλιβερή, από κάθε άποψη.

Όλα αυτά, δεν πείθουν τους πάντες.
Όλα αυτά υπάρχουν όμως, ως «πληροφορίες».
Και ο συνδυασμός τους, μαζί με την «οικονομική κρίση» και όσα προβλήματα δημιουργήσαμε στο παρελθόν, αρχίζει να μας κάνει να παίρνουμε ανάποδες.
Καλό αυτό, αρκεί οι ανάποδες να είναι εγκεφαλικές, όπως και οι αληθινές πανδημίες.
Πρέπει να σκεφτούμε ψύχραιμα ότι διάφορα δεν έστεκαν και δεν στέκουν.
Η απλή σκέψη θα είναι απείρως πιο ωφέλιμη από το να νιώσουμε ΞΑΦΝΙΚΑ (!) θυμό.
Άλλωστε θυμό με ποιον;
Εμείς οι ίδιοι δεν συμμετέχουμε σε ό,τι συμβαίνει;

Η ζωή μας είναι η κάθε μας μέρα, την οποία ξεχνάμε όταν αυτή καταλήγει να μοιάζει πολύ με εκείνες που προηγούνται.
Αυτές όμως πέρασαν.
Υπάρχει πάντα (και) το σήμερα, υπάρχει το Τώρα…


Υ.Γ. Στο διαδύκτιο θα βρείτε το «home».
Δούλεψαν κι εδώ επιστήμονες για να δείξουν σε μας πράγματα που δεν είναι αυτονόητα, γνωστά ή που τέλος πάντων δεν μας ενδιέφεραν άλλοτε.
(το φαινόμενο του θερμοκηπίου συζητιέται εδώ και χρόνια)

Το περιβάλλον είναι το μεγάλο μας πρόβλημα.
Άλλο όμως να δίνεις τέτοιες (χάλια) πληροφορίες και με τέτοιο (χάλια) τρόπο, κι άλλο να φτιάξεις μία ταινία σχετική με τον πλανήτη μαζί με τον οποίο συμβιώνουμε.
Αυτά τα δύο ΔΕΝ είναι «παρόμοια» με κάποιες διαφορές.
Είναι όσον αφορά το αποτέλεσμά τους αντίθετα.
Σ΄ ένα «ντοκυμαντέρ» βλέπεις στην ουσία ότι τα πράγματα είναι τόσο χάλια, ώστε θα έρθει το «μοιραίο».
Και σε ένα άλλο βλέπεις απλά ότι πολλά είναι διαφορετικά απ’ ότι νόμιζες.
Με τον πλανήτη μας συμβιώνουμε. Κι αυτό ίσως να χρειάζεται να μας το δείξει κάποιος, μπορεί να μη φτάνει που πατάμε στη Γη, που ζούμε στο φλοιό της.

Ρίχνουμε μια ματιά γύρω μας και βλέπουμε πολύ γρήγορα, αν η συμβίωσή μας είναι «αρμονική».

(το υστερόγραφο αυτό, γράφτηκε 8 Δεκεμβρίου 2009)

1 σχόλιο:

  1. Πολύ όμορφο Δημήτρη, φαίνετε οτι δεν έχουμε νιώσει ακόμα στο μέγιστο τις συνέπειες που η παγκοσμιοποίησης θα φέρει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή